| |
|
ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
«Παρουσίαση χειρογράφου του 18ου αιώνος περί κυκλοφορίας του αίματος».
| |
|
23ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, Αθήνα 1997
|
|
Τόμ. Περιλήψεων, σελ. 27
|
| |
 Παρουσιάζεται ένα χειρόγραφο με τίτλο «Περί του μικροκόσμου και της κυκλοφορίας αυτού και πως γίνεται η κυκλοφερής κίνησις του αίματος ολίγα τινά», του οποίου είναι άγνωστος ο συγγραφέας του, ο οποίος καταγράφει τις επιστημινικές γνώσεις της εποχ'ης του για την κυκλοφορία του αίματος, που μεταφέρονται κατ' αυτόν τον τρόπο στον ελληνικό χώρο. Το χειρόγραφο απόκειται στη Βιβλιοθήκη της Ρουμανικής Ακαδημίας, αρ. 523 και αποτελείται από τριάντα μία σελίδες με διαστάσεις του κειμένου 20 εκΧ13 εκ. Παρόμοιο επίσης χειρόγραφο βρίσκεται και στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, αρ.52.
Ο συγγραφέας του χειρογράφου στις τέσσεες πρώτες σελίδες αναφέρεται στην κυκλική κίνηση του «μακροκόσμου», δηλ. των ουρανίων σωμάτων και στη συνέχεια στην κυκλοφορία του αίματος του «μικροκόσμου», όπως αποκαλεί τον άνθρωπο, υπογραμμίζοντας πως «η κύκλω κίνησις κατά τους μαθηματικούς είναι τελειοτάτη και ευγενεστάτη».
Μνημονεύεται ο «Αρβαίος» (William harvey, 1578-1657) ως ο «ευρετής» της κυκλοφορίας του αίματος, τον οποίο, όπως σημειώνει στη σελίδα 12 του χειρογράφου, «πολλά τον ευχαριστούμεν». Βέβαια, δεν παραλείπει να αναφέρει και τους αρχαίους ιατρούς Ιπποκράτη και Γαληνό ότι γνωρίζανε την κυκλοφορία του αίματος. Μάλιστα σημειώνει ότι ο Γαληνός εγνώριζε τις καρδιακές βαλβίδες, τις οποίες το χειρόγραφο αποκαλεί «βέλβουλας».
Αναφέρονται, επίσης, για τις εργασίες τους στην κυκλοφορία του αίματος, ο «Κεζαλπίνο», (Andrea Cesalpino, 1519-1603), o «Μαλπίγιος», (M. Malpighi, 1628-1694) και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο εξ Απορρήτων, (1641-1709). Ας σημειωθεί ότι στο χειρόγραφο οι κοιλίες της καρδιάς αποκαλούνται με τον όρο «στόμαχος», μια και δεν είχε καθιερωθεί ένας συγκεκριμένος όρος.
Καταχωρίζονται πειράματα με τα οποία δείχνεται η κυκλική κίνηση του αίματος.
Τέλος, οι τρεις τελευταίες σελίδες του χειρογράφου αναφέρονται «Περί της ποσότητος του αίματος οπού διαπερνά εις την καρδίαν εις 24 ωρών διάστημα τελειώνοντας την κίνησιν του ως ωρολόγιον». |
| |
|
Επικοινωνία
Εκτύπωση 
English