Επικοινωνία Εκτύπωση English

ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
«Η "Ιστορία της Φυσιολογίας" του 1823 στα Ελληνικά»
 
28ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο
Αθήνα, 21-25 Μαϊου 2002
Τόμος Περιλήψεων αρ. 417, σελ. 107
 
  Σκοπός της ανακοίνωσης είναι να παρουσιασθεί η "Επίτομος Ιστορία της Φυσιολογίας", που εκδόθηκε στα ελληνικά το 1823. Ο Πλήρης τίτλος του βιβλίου είναι "Πραγματείας Φυσιολογικής. Τόμ. Α΄. Περιέχον Επίτομον Ιστορίαν της Φυσιολογίας εκ του Λατινικού μεταφρασθείσαν", Εν Πέστα, Τύποις εξεδόθη παρά τω ευγενεί Θωμά Τράττνερ εκ Πετρόζας, 1823". Μεταφραστής είναι ο εκ του Τυρνάβου της Θεσσαλίας καταγομένος Γεώργιος Πούλιος, φοιτητής στο τέταρτο έτος της Ιατρικής, όπως σημειώνει στον τίτλο του βιβλίου. Η μετάφραση έγινε από το βιβλίο του "περιφήμου Μιχαήλ Λενχοσέκ" (M. Lenhossek, 1773-1840, καθηγητής στην Πέστη και αργότερα στη Βιέννη). Σε μερικά τμήματα η μετάφραση είναι συνοπτική, επεξηγώντας ότι "καταγίνεται" σε μια έκδοση της "Φυσιολογίας" του ιδίου συγγραφέα που θα αναπληρώσει τα "παρατρεχθέντα".

  Περιεχόμενο: Το βιβλίο αποτελείται από εκατόν πέντε σελίδες στο μικρό όγδοο σχήμα. Στη δεύτερη σελίδα παρατίθεται ένα απόσπασμα από τον Πλίνιο, Φυσική Ιστορία, βιβλίον α΄ προς Βεσπασιανόν και σε τέσσερες σελίδες το προλογικό κείμενο "Τοις εντευξομένοις", όπου ο μεταφραστής εκφράζει την υπερηφάνεια γιατί στο βιβλίο ο αναγνώστης βλέπει "τα ένδοξα ονόματα των Προγόνων, οι οποίοι και εζωογόνησαν και περιέθαλψαν και ελάμπρυναν και ετελειοποίησαν ταύτην την επιστήμην…ευρίσκεις την γνησίαν πηγήν των Ανατομικών και Φυσιολογικών αιρέσεων, εις τας οποίας οι νεώτεροι καυχώνται". Αλλά συγχρόνως εκφράζει και την θλίψη του για την κατάσταση της Ελλάδος, όπως χαρακτηριστικά γράφει: "Πόσον θέλεις στενάξει, όταν ιδής τας Μούσας του Ελικώνος να φυγαδεύονται από το πάτριον έδαφος, να υπερβαίνωσι τα όρη των Αλπεων, ζητούσαι νέαν πατρίδα εις γήν αλλοτρίαν. Τι παράδοξος φορά των πραγμάτων". Και ακολούθως διερωτάται μήπως "αι επιστήμαι και τέχναι μιμούνται την κυκλοφορίαν του αίματος", ελπίζοντας με μια απόχρωση αισιοδοξίας σε μια μελλοντική ανάπτυξη των γραμμάτων και των επιστημών στην Ελλάδα.

  Το βιβλίο υποδιαιρείται στις ακόλουθες ενότητες, στις οποίες μνημονεύονται οι επιστήμονες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ιατρικής: α). "Παλαιά Ιστορία", σελ. 7-29. β). "Ιστορία του μέσου αιώνος" σελ, 29-59. γ). "Η Σχολή των Ιατροχημικών", σελ. 60-68. δ). "Η Σχολή των Ιατρομαθηματικών", σελ. 69-72. ε). "Δυναμική Σχολή", σελ. 72-83. στ). "Ο αιών του Χαλλέρου", σελ. 83-93. ζ). "Ιστορία του νεωτέρου αιώνος"΄, σελ. 93-105.

  Συμπέρασμα: Ο Γεώργιος Πούλιος με την έκδοση του βιβλίου του "Επίτομον Ιστορίαν της Φυσιολογίας", 1823, προσφέρει στα ελληνικά τις γνώσεις σχετικά με την Ιστορία της Φυσιολογίας, συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξη της Ιστορίας της Ιατρικής στον ελληνικό χώρο. Ακόμη καταγράφει, ίσως για πρώτη φορά σε ελληνικό έντυπο, τους όρους "παρορμητικότης" και "ιδεαλισμός", τον οποίο ο Στ. Κουμανούδης, Συναγωγή νέων λέξεων, Αθήνα 1900, , σελ. 482, τον αποδίδει σε μεταγενέστερο έργο.

 

Created by  WebLines  2004