Επικοινωνία Εκτύπωση English

ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι περί κυκλοφορίας του αίματος γνώσεις κατά την προεπαναστατική εποχή».

(σε συνεργασία με τον καθηγητή Σπύρο Μαρκέτο).
 
Στον Τόμο των Πρακτικών της 2ης Ημερίδας Μελέτης Ιατρικών Εκδόσεων
Θεσσαλονίκη 12 Φεβρουαρίου 1999
Το άρθρο σε αρχείο PDF 
 
  Διερευνήθηκαν τα Ελληνικά βιβλία της προεπαναστατικής εποχής και διαπιστώθηκε ότι η πρόσληψη της γνώσεως της κυκλοφορίας του αίματος πραγματοποιείται κυρίως σε βιβλία γενικής φύσεως (φυσικές κλπ.) και όχι σε ιατρικά βιβλία, που εκδόθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία του δευτέρου μισού του 18ου αι. και των δύο προεπαναστατικών δεκαετιών. Η έρευνα έδειξε ότι ο όρος «κυκλοφορικό σύστημα» καταγράφεται για πρώτη φορά στο περιοδικό Ερμής ο Λόγιος, του 1811. Επίσης, στο ίδιο περιοδικό, κατά το 1820, σε μετάφραση από το Γερμανικό περιοδικό «Gilbert Annals des Physik» δημοσιεύθηκε ένα λεπτομερές άρθρο για την κυκλοφορία του αίματος, το οποίο μπορεί να χαρακτηρισθεί ως το πιό εμπεριστατωμένο κείμενο, που δημοσιεύθηκε στα ελληνικά κατά την προεπαναστατική εποχή. Επίσης, γίνεται αναφορά σε όλα τα βιβλία που μνημονεύουν την κυκλοφορία του αίματος, όπως και την εμβρυϊκή κυκλοφορία.

  Ειδικότερα, γίνεται λεπτομερής ανατομική περιγραφή των οργάνων του κυκλοφορικού συστήματος, της καρδιάς με τις κοιλότητες και τις βαλβίδες, των αγγείων (αρτηριών, φλεβών και τριχοειδών). Μάλιστα, διεξοδικά εξετάζεται η ονοματολογία των οργάνων της κυκλοφορίας του αίματος, διότι την εποχή εκείνη ο κάθε συγγραφέας καθιέρωνε δικούς του ανατομικούς όρους, όπως για παράδειγμα μπορεί κανείς να παρατηρήσει στην ονοματολογία των κοιλοτήτων της καρδιάς. Επίσης, γίνεται μνεία της φυσιολογικής λειτουργίας της καρδιάς, ως κεντρικού οργάνου της κυκλοφορίας του αίματος. Ακόμη, μνημονεύονται οι γνώσεις που έχουν καταχωρισθεί για το αίμα, τη σύσταση, την ποσότητα, τη θερμοκρασία, τα ερυθρά αιμοσφαίρια καθώς και την ανανέωσή του.

  Το συμπέρασμα από τη διερεύνηση είναι ότι τα ελληνικά κείμενα έχουν τη σύγχρονη βιβλιογραφία, στοιχείο που δείχνει το υψηλό επίπεδο της επιστημονικής γνώσης σχετικά με την κυκλοφορία του αίματος, που περνά στον ελληνικό χώρο. Επί πλέον, γίνεται σαφής η προσπάθεια των συγγραφέων να δημιουργήσουν την ελληνική επιστημονική ιατρική ορολογία, πρίν ακόμη από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μάλιστα, πολλοί όροι που τότε δημιουργήθηκαν έχουν καθιερωθεί έκτοτε στη σύγχρονη ελληνική ιατρική ορολογία


Created by  WebLines  2004